Trong dân gian, đinh lăng là một loại cây rất phổ biến, lại có tác dụng chữa rất nhiều bệnh. Có lẽ chính vì lý do này mà danh y Hải Thượng Lãn Ông đã gọi đinh lăng là “cây sâm của người nghèo”.
1. Cây đinh lăng là gì?
Đinh lăng dùng để chữa bệnh là loài đinh lăng xẻ lá nhỏ, có tên khoa học là Polyscias fruticosa L. Harms, thuộc họ Araliaceae (họ Ngũ gia bì).
Đinh lăng thuộc nhóm cây gỗ nhỏ, có chiều cao khoảng 0.8 – 1,5m, không gai, không lông, có kép 3 lần lông chim dài khoảng 20 – 40cm.
Cây đinh lăng đã được kinh nghiệm dân gian và một số công trình nghiên cứu khoa học chứng minh rằng có rất nhiều tác dụng chữa bệnh, là một cây thuốc quý.
Các bộ phận dùng làm thuốc của đinh lăng bao gồm: lá, cành, thân và rễ cây.
Trong đó, rễ cây được cho là có nhiều tác dụng hơn cả do chứa nhiều Saponin. Tuy nhiên, nên dùng rễ và vỏ rễ của cây đinh lăng trên 3 năm tuổi.
Khi thu hoạch, nên thu hoạch vào mùa xuân, nếu dùng khô, nên tẩm nước gừng trước khi sao.
2. Các tác dụng chữa bệnh
Cây đinh lăng cũng như rễ và lá đinh lăng có rất nhiều tác dụng chữa bệnh cũng như sức khỏe con người chúng ta, dưới đây là những tác dụng chính:
Chữa lành vết thương ngoài da
Rửa sạch 1 nắm lá đinh lăng, giã nát rồi đắp lên vết thương sau đó lấy băng ý tế cố định lại. Lá đinh lăng có tác dụng cầm máu và giúp nhanh lành vết thương.
Chữa chứng mất ngủ
Có thể ngâm rễ khô hoặc rễ tươi với rượu đều cho tác dụng tương tự. Nếu ngâm rễ khô, sẽ có vị đậm hơn, thơm hơn và ngọt hơn, màu trong hơn.
Nếu ngâm rễ tươi, cần sao vàng kỹ trước khi ngâm để rượu không bị nồng. Trong dân gian cũng lưu truyền rằng, 4 loại rượu ngon phổ biến tại các vùng quê xếp theo thứ tự bao gồm: rượu ba kích, rượu đinh lăng, rượu chuối hột và rượu táo mèo.
Chữa mồ hôi trộm ở trẻ em
Dùng lá cây đinh lăng phơi khô, sau đó lót vào gối của trẻ hoặc trải xuống giường cho trẻ nằm (trải dưới lớp chiếu hoặc ga giường). Sau một thời gian áp dụng phương pháp này sẽ cho hiệu quả thấy rõ.
Lợi sữa cho bà bầu
Sử dụng 40gr rễ đinh lăng, 2 lát gừng tươi, sắc cùng 500ml nước cho đến khi cô lại còn 250ml sau đó chia uống 2 lần/ngày. Nên uống khi còn ấm.
Đơn giản hơn, có thể sắc 1 nắm lá đinh lăng cùng 1 lượng nước vừa đủ và chắt lấy nước uống khi còn nóng.
Chữa các bệnh đường tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, đi ngoài
Dùng lá của cây đinh lăng sắc lấy nước hàng ngày, có tác dụng điều hòa ổn định đường hỗ trợ các triệu chứng liên quan tới bệnh tiểu đường.
Bài thuốc này cũng có tác dụng phòng chống dị ứng hiệu quả.
Chữa bệnh thận
Với những người mắc bệnh thận, có thể dùng lá đinh lăng ép lấy nước uống hàng ngày hoặc say trong máy xay sinh tố rồi dùng khăn xô vắt lấy nước.
Chữa bệnh đau, sưng khớp
Dùng khoảng 40gr lá đinh lăng tươi, giã nhỏ, đắp trực tiếp lên khu vực bị đau rồi dùng gạc cố định lại. Kiên trì dùng liên tục trong nhiều ngày vết sưng, đau sẽ giảm đi đáng kể.
Bồi bổ cho sản phụ sau sinh hoặc người mới ốm dậy
Sử dụng khoảng 200gr lá đinh lặng nấu canh với cá, thịt sẽ cho tác dụng tương tự nhân sâm.
Cách làm như sau: canh thịt, cá nấu như bình thường, sau khi sôi cho lá đinh lăng đã rửa sạch vào, đun cho vừa chín tới là có thể ăn được.
Nên ăn lúc còn nóng, sẽ có tác dụng đẩy độc tố ra ngoài, giúp cơ thể sáng khoái, nhanh chóng hồi phục.
Chữa thiếu máu
Chuẩn bị bài thuốc gồm: 100gr rễ đinh lăng, 100gr hà thủ ô, 100gr hoàng tinh, 100gr thục địa, 20gr tam thất. Tán các nguyên liệu trên thành bột, trộn đều rồi chia thành liều 100gr, mỗi ngày sắc uống 1 liều.
Chữa tê thấp, đau lưng, mỏi gối, bệnh Gout
Sử dụng khoảng 20 – 30gr thân và cành của cây đinh lăng, sắc lấy nước uống 3 lần/ngày. Có thể thêm rễ cây xấu hổ, cam thảo dây và cúc tần bì để tăng tác dụng của bài thuốc.
Chữa phong thấp, tê nhức tay chân
Sử dụng khoảng 20 – 30gr thân, cành đinh lăng, 10gr cúc tần bì, 10gr rễ cây xấu hổ, 10gr lá lốt, 10gr bưởi bung. Sắc các nguyên liệu trên cùng 600ml nước cho đến khi cô lại còn khoảng 300ml, chia uống 3 lần/ngày.
Cây đinh lăng được trồng rất phổ biến ở nông thôn Việt Nam để làm cảnh, làm gia vị và làm thuốc. Cây tốn không quá nhiều diện tích nên bạn hoàn toàn có thể tự trồng đinh lăng tại nhà để sử dụng như một vị thuốc quý trong trường hợp cần thiết.
