Căn bệnh tiểu đường ngày càng nhiều người mắc phải. Nó gây ảnh hưởng rất xấu tới sức khỏe và là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh nghiêm trọng như mù lòa, các bệnh về tim mạch. Vì vậy, mọi người trong chúng ta nên trang bị cho mình những hiểu biết của mình về căn bệnh này. Hãy đọc ngay bài viết sau để có hành trang vững chắc chống lại bệnh tiểu đường.
1. Bệnh tiểu đường là gì?
Khái niệm
Bệnh tiểu đường hay còn được gọi một cái tên khác là bệnh đái tháo đường. Đây là một bệnh rối loạn chuyển hóa, cacbonhydrat, mỡ và protein. Khi mắc bệnh này tức là tuyến tụy của cơ thể bạn đã mất đi khả năng sử dụng hoặc sản xuất ra hoocmone insulin, việc này khiến cho lượng đường trong máu lúc nào cũng ở mức cao.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh lý nghiêm trọng khác, tiêu biểu như bệnh tim mạch vành, mù lòa, suy thận, tai biến mạch máu não.
Phân loại
Hiện nay, bệnh tiểu đường được chia làm 2 loại: tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2.
- Tiểu đường tuýp 1
Trong số những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường hiện nay thì chỉ khoảng 5 đến 10% là thuộc tuýp 1, đối tượng mắc phải phần lớn là trẻ em và thanh thiếu niên.
Bệnh này xảy ra là do hệ thống miễn dịch của cơ thể đã nhầm lẫn, tấn công các tế bào tuyến tụy thay vì việc tấn công các yếu tố bên ngoài. Điều này khiến cho insulin không được sản xuất, lượng đường glucose trong máy tăng cao.
- Tiểu đường tuýp 2
Nếu như tuýp 1 là chứng rối loạn tự miễn thì tuýp 2 là căn bệnh mãn tính, ảnh hưởng đến sự chuyển hóa đường trong cơ thể. Loại này chiếm tỷ lệ cao 90 đến 95% trong tổng số người mắc bệnh tiểu đường, đối tượng dễ mắc phải là những người trên 40 tuổi.
Khi bệnh của bạn thuộc loại này thì các tế bào cơ thể trở nên đề kháng với insulin, tuyến tụy không thể tạo ra đủ lượng insulin cần thiết để vượt qua sự đề kháng này. Đường thay vì đi vào các tế bào để tạo ra năng lượng thì lại được tích tụ trong máu.
2. Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường cũng khác nhau với từng loại tuýp 1 hay tuýp 2.
Nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 1
- Di truyền:
Gen được di truyền từ bố mẹ sang con, giúp thực hiện việc tạo nên các protein cần thiết. Do biến thể của gen hoặc một số nhóm gen tương tác với nhau dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 1 ở trẻ nhỏ.
- Hệ miễn dịch:
Cơ thể được bảo vệ trước các đòn tấn công của các vi khuẩn, vi rút đó là do hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch của cơ thể bị yếu đi sẽ khiến cho các tế bào bạch cầu tấn công tế bào beta, làm suy giảm chức năng của tuyến tụy, cơ thể mất dần khả năng tự sản xuất ra insulin.
- Các yếu tố bên ngoài:
Các tác nhân môi trường, thực phẩm, nhiễm khuẩn hay các độc tố từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể cũng là nguyên nhân gây nên căn bệnh đại tháo đường tuýp 1 này.
Nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 2
- Do di truyền:
Cũng xuất phát từ gen trong quá trình di truyền từ bố mẹ sang con, giống như tuýp 1. Nó làm giảm khả năng sản xuất ra insulin để chuyển hóa đường trong cơ thể.
- Do béo phì và lười vận động:
Có thể nói đây là nguyên nhân chủ yếu gây ra căn bệnh này. Lượng calo dư thừa trong cơ thể sẽ dẫn đến tình trạng kháng insulin ở các tế bào. Cộng với việc lười vận động, tuyến tụy phải hoạt động hết công suất, dẫn tới mỏi mệt.
Cứ kéo dài tần suất làm việc như vậy thì đến một ngày tuyến tụy sẽ suy yếu và mất dần khả năng sản xuất insulin và dẫn tới việc bệnh tiểu đường ghé thăm cơ thể bạn.
3. Triệu chứng – dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường
Triệu chứng tiểu đường loại tuýp 1
- Đi tiểu nhiều vào ban đêm:
Do lượng đường trong máu cao hơn so với người bình thường nên cơ thể tiến hành đào thải ra ngoài qua đường bài tiết. Điều đó, khiến cho người bệnh phải đi vệ sinh nhiều lần.
- Ăn nhiều, uống nước liên tục:
Bên cạnh việc bài tiết liên tục thì cơ thể không thể sử dụng lượng đường để cung cấp năng lượng nên chỉ sau bữa ăn một thời gian ngắn, bệnh nhân đã cảm thấy đói. Ngoài ra, việc mất nước làm kích thích trung tâm khát ở vùng hạ đồi, bệnh nhân luôn cảm thấy khát nước và uống nước liên tục.
- Giảm cân đột ngột:
Mặc dù ăn uống nhiều hơn bình thường nhưng cơ thể lại không sử dụng được glucose để tạo năng lượng, buộc phải thoái hóa lipid, protid để bù vào. Việc này làm cho bệnh nhân sụt cân rất nhanh, người gầy nhom, xanh xao.
Triệu chứng tiểu đường loại tuýp 2
Những biểu hiện ban đầu của bệnh này thuộc tuýp 2 rất khó có thể nhận biết. Hầu hết các bệnh nhân được phát hiện thông qua việc khám sức khỏe định kỳ hoặc khi bệnh đã chuyển biến, đã bị mắc bệnh tầm 7 đến 10 năm.
Cũng có một số dấu hiệu giống như ở tuýp 1 như: cơ thể mệt mỏi, giảm cân rất nhanh không lý do, ăn nhiều, thì loại này còn có một số dấu hiệu đặc trưng như sau:
- Giảm thị lực:
Lượng đường trong máu cao làm thay đổi hình dạng thấu kính của mắt, độ khúc xạ bị thay đổi, giảm tầm nhìn. Nếu để dấu hiệu bênh đái tháo đường này xuất hiện trong thời gian dài sẽ khiến mắt bị tổn thương vính viễn, nghiêm trọng hơn là dẫn tới mù mắt.
- Các vết thương khi bị xây xát rất dễ bị chảy máu, nhiễm trùng hoặc lâu lành:
Tại lượng đường trong máu quá cao khi lưu thông trong các tĩnh mạch và động mạch dẽ làm các vi mạch máu bị hư hỏng. Điều này khiến cho máu khó lưu thông tới các vùng khác để có thể chữa lành vết thương.
4. Phương pháp điều trị bệnh
Phương pháp Đông y
Theo quan điểm Đông y để chữa bệnh tiểu đường thì cần phải ổn định lượng đường trong máu, tăng cường chức năng của tạng tỳ, điều chỉnh ngũ tạng. Rất nhiều bài thuốc đã được ra đời để chữa trị căn bệnh này. Sau đây, bài viết xin giới thiệu tới bạn đọc 2 bài thuốc:
- Bài thuốc 1
Chuẩn bị: Sinh hoàng kỳ, thiên hoa phấn, nhân sâm, tri mẫu, thiêm môn đông, ngũ vị tử, đan sâm, sa uyển tử, cát căn.
Công dụng: Điều trị các triệu chứng ăn nhiều, uống nước liên tục, đi tiểu tiện nhiều lần trên ngày, sút cân nhanh của bệnh tiểu đường. Đồng thời, thuốc còn có tác dụng ức chế tình trạng nước tiểu có chất đường, giảm dần cho đến khi trở lại bình thường lượng đường trong nước tiểu. Hơn nữa, bài thuốc còn giúp phục hồi chức năng tạng tỳ.
- Bài thuốc thứ 2
Chuẩn bị: Nhàu, hoài sơn, câu kỷ tử và mạch môn.
Công dụng: Mạch môn chống viêm, bảo vệ thận. Hoài sơn giảm đường huyết sau ăn, ngăn ngừa biến chứng thần kình. Trái Nhàu giảm mỡ máu xấu, chống oxy hóa. Cây kỷ từ giúp ngăn ngừa biến chứng mắt.
Phương pháp Nam y
Một số bài thuốc nam hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường:
- Mướp đắng hay còn gọi là khổ qua
Trong mướp đắng có chứa hoạt chất chống lại sự phá hủy insulin bên trong cơ thể. Với công dụng ức chế chuyển hóa và hấp thu lượng đường giúp ổn định lượng đường huyết của người bệnh, mướp đắng đã trở thành một bài thuốc phòng chống và hỗ trợ điều trị cực kỳ hiệu quả đối với tiểu đường tuýt 2.
Cách thức thực hiện cũng vô cùng đơn giản: chỉ cần thái nhỏ, hãm nước sôi, uống thay trà trong ngày.
- Dây thìa canh
Các hoạt chất chứa bên trong dây thìa canh giúp kích thích các tế bào tuyến tụy sản sinh ra insulin, cân bằng lượng đường trong máu.
Đồng thời, nó còn giúp ngăn chặn chuyển hóa và hấp thụ đường ngược trở lại từ ruột vào trong máu. Trong mỗi bữa ăn hàng ngày, bạn có thể uống nước dây thìa canh hoặc các sản phẩm được chiết xuất từ bài thuộc này trước khi ăn 30 phút.
- Hạt sen
Hạt sen không chỉ cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể như lipid, các loại khoáng chất, các vitamin thì hạt sen còn làm tăng lượng insulin tiết ra, hạ lượng đường huyết.
Phương pháp Tây y
Để chữa trị cho bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 1, giới chuyên môn chưa ra làm 3 nhóm:
- Insulin có tác dụng nhanh gồm: Insulin hydrochlorid, nhũ dịch Insulin-kẽm.
- Insulin có tác dụng trung bình gồm: Isophan Insulin, Lente Insulin.
- Insulin tác dụng chậm có: Insulin Protamin kẽm, Insulin kẽm tác dụng chậm.
Còn để chữa trị cho bệnh đái tháo đường thuộc tuýp 2 thì có các thuộc dẫn xuất của Sulfonyl ure. Tolbutamid, Acetohexamid, Tolazamid, Clopropamid là các thuốc thuộc nhóm có tác dụng yếu, còn ở nhóm thuốc có tác dụng mạnh hơn gồm: Glibenclamid, Glipizid, Gliclazid.
5. Cách phòng ngừa bệnh
Các cụ xưa đã có câu “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vậy để phòng ngừa bệnh tiểu đường này chúng ta cần thực hiện những gì?.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Ăn uống đúng giờ, hạn chế sử dụng các chất béo động vật mà nên dùng các loại dầu có chiết xuất từ tự nhiên. Bạn cần bổ sung thêm thật nhiều rau xanh trong bữa ăn, đây không chỉ là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin cho cơ thể mà còn giúp cân bằng lại hàm lượng chất béo thừa trong cơ thể, duy trì cân nặng ở mức ổn định.
Tập cho mình thói quen vận động, tập thể dục thể thao
Lợi ích của việc tập thể dục thể thao được nhiều phương tiện truyền thông nói đến, kể cả lời vận động toàn dân tập thể dục của Bác Hồ, là điều không thể chối cãi. Việc bạn ngồi lâu hay lười vận động tạo điều khiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể bạn và bệnh tiểu đường cũng như vậy.
Khám bệnh thường xuyên, định kỳ
Có những bệnh nhân chỉ nhận biết mình bị bệnh khi đi khám sức khỏe vì các biểu hiện bệnh không rõ, khó nhận biết. Do đó, để phát hiện bệnh sớm để có cách chữa trị kịp thời luôn là lời khuyên bổ ích đến từ các bác sĩ.
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin xung quanh bệnh tiểu đường từ khái niệm, nguyên nhân, biểu hiện, cách chữa tới biện pháp phòng tránh. Hi vọng qua đây, bạn sẽ có thêm hiểu biết sâu hơn về căn bệnh này và xây dựng các biện pháp đẩy lùi căn bệnh này cho mình và người thân.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không nên áp dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ bác sĩ.
