Khi nói tới các bệnh phổ biến hiện nay thì không thể bỏ qua căn bệnh cường tuyến giáp, theo nhiều nghiên cứu cho biết căn bệnh này đang chiếm tỉ lệ sắp sỉ 55% dân số Việt Nam và đang có chiều hướng gia tăng ngày càng nhiều.
Tuy nhiên thì đây là một hội chứng lành tính điều trị khá dễ nếu phát hiện sớm bệnh, còn ngược lại nếu không được chữa trị kịp thời thì người bệnh có thể sẽ phải đối mặt với nhiều căn bệnh nguy hiểm hơn.
Để có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về khái niệm, nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng chống thì bài viết sau đây sẽ đưa ra những thông tin cụ thể, nên hãy cùng theo dõi nhé.
1. Bệnh cường tuyến giáp là bệnh gì?
Tuyến giáp là một trong những tuyến nội tiết trong cơ thể nằm phía trước cổ, tuy là một bộ phận khá nhỏ trên cơ thể nhưng rất quan trọng.
Nó giúp điều chỉnh nhiệt độ trong cơ thể một cách hài hòa và phù hợp với môi trường, giữ cho não luôn được minh mẫn, nhịp tim đập đều hơn,…
Còn về bệnh cường tuyến giáp thì theo ý kiến từ chuyên gia bác sĩ cho biết cường tuyến giáp không phải là bệnh, mà là hội chứng do sự dư thừa hormone tuyến giáp làm tăng sự chuyển hóa trong cơ thể, hoặc nói cách khác là hội chứng do nhiều căn bệnh khác gây nên, đặc biệt là căn bệnh bướu cổ.
Với hai dạng bướu cổ có thể gặp là bướu cổ lồi mắt và một loại bướu cổ nhân nhiễm độc, hai loại này rất nguy hiểm, dễ gây ra nhiều bệnh khác và ảnh hưởng tới tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
2. Nguyên nhân
Bệnh cường tuyến giáp là hội chứng bao gồm nhiều bệnh khác nhau, vậy nên nguyên nhân của bệnh cũng chính là từ nhiều bệnh khác gây nên. Đặc biệt là một số căn bệnh sau đây.
Rối loạn hoạt động hệ miễn dịch
Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về tuyến giáp đặc biệt là bệnh cường tuyến giáp.
Thông thường thì hệ thống miễn dịch trong cơ thể giúp chống lại các loại vi khuẩn, virut có hại từ môi trường, nhưng với bệnh nhân mắc các bệnh về tuyến giáp thì hệ thống miễn dịch lại sinh ra những kháng thể chống lại và tấn công các cơ quan trong cơ thể kể cả tuyến giáp.
Bệnh phát triển hoàn toàn âm thầm trong cơ thể nên người bệnh khó có thể phát hiện và điều trị.
Thiếu iốt
Thiếu iot là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh bướu cổ và dẫn đến hội chứng cường tuyến giáp.
Đa số xảy ra ở người lớn, đặc biệt là những khu vực vùng núi cao thường sử dụng ít iot nên dễ gây ra các bệnh về tuyến giáp như suy giáp, ung thư tuyến giáp so với vùng đồng bằng và vùng biển.
Bị nhiễm xạ
Khi bị nhiễm xạ do mắc phải điều trị bằng phóng xạ, hoặc do gặp sự cố về nổ mìn, hạt nhân nên rất dễ gây ra bệnh cường tuyền giáp, nếu nặng hơn có thể gây ra ung thư tuyến giáp.
Với nguyên nhân này thường khó để phát hiện, phải ít nhất sau vài tháng, vài năm có người vài chục năm mới có thể phát hiện và điều trị khi này khó có thể chữa được.
Thay đổi hormone trong cơ thể
Nhiều trường hợp bệnh cường tuyến giáp có sự liên quan tới việc mang thai, lúc này cơ thể phụ nữ thay đổi nội tiết tố (hormone) làm kích thích quá trình hình thành bướu và mọc hạch ở tuyến giáp.
Theo nhiều thống kê cho thấy thì tỉ lệ mắc bệnh về tuyến giáp ở phụ nữ cao hơn đàn ông từ 2-4 lần, đặc biệt thì tại Mỹ có khoảng 3-4% phụ nữ mang thai bị rối loạn tuyến giáp.
Nếu không thăm khám và điều trị kịp thời dễ có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, suy tim, sinh non hoặc sẩy thai.
Di truyền
Đa số hiện nay có tới 70% người bị bệnh về tuyến giáp có bố hoặc mẹ hoặc người thân từng mắc bệnh tuyến giáp thì tới đời con hoàn toàn có thể mắc bệnh.
Tuy nhiên thì trường hợp này khoa học chưa tìm ra được lý do thuyết phục bệnh tuyến giáp là do di truyền, nhưng theo nghiên cứu có thể là do đột biến gen.
Do mắc các bệnh về tuyến giáp
Với những đối tượng từng mắc các bệnh như bướu giáp, basedow, hormone tuyến giáp mãn tính, u độc tuyến giáp, bệnh Plummer, viêm tuyến giáp bán cấp,.. thì dễ bị mắc bệnh cường tuyến giáp và ung thư tuyến giáp sau này.
3. Biểu hiện và triệu chứng
Khi gặp bệnh cường tuyến giáp thì bệnh nhân thường không có biểu hiện cụ thể rõ ràng, chỉ xuất hiện những biểu hiện của bệnh bướu cổ cụ thể như:
- Đột nhiên giảm cân không rõ nguyên nhân, có thể giảm 10kg trong 1 tuần.
- Cảm giác hồi hộp, căng thẳng, tim đập nhanh
- Bị co giật đột ngột
- Cơ thể luôn cảm thấy nóng bức, khó chịu, ra nhiều mồ hôi
- Bị rối loạn thị giác, mờ mắt, chói mắt, và nhạy cảm với ánh sáng
- Cảm thấy khó thở, thở gấp
- Phì đại tuyến giáp
- Không cảm thấy ham muốn tình dục, giảm chất lượng tình dục.
- Rối loạn kinh nguyệt
- Xương giòn và yếu, dễ gãy
- Da đỏ và phù lên
- Đi ngoài phân lỏng
- Cơ thể mệt mỏi, yếu
4. Cách điều trị
Với hội chứng cường tuyến giáp thì khi phát hiện bệnh sớm hoàn toàn có thể điều trị khỏi, nhưng để lâu gây ra nhiều biến chứng đặc biệt là ung thư tuyến giáp thì tỉ lệ thành công sẽ thấp.
Vậy khi thấy những dấu hiệu lạ như trên thì nên đi thăm khám và điều trị. Đặc biệt hiện nay khoa học tiên tiến thì có thể áp dụng một số phương pháp điều trị như:
Điều trị nội ngoại khoa
Với điều trị bệnh cường tuyền giáp bằng nội khoa chủ yếu là dùng thuốc tây, với mức chi phí không quá đắt nhưng sẽ phụ thuộc vào mức độ mắc bệnh để bác sĩ đưa ra bài thuốc tương ưng.
Ngoài sử dụng thuốc tây thì cần phải kiểm tra, xét nghiệm và mới được sử dụng theo liệu lượng mà bác sĩ kê đơn, thường bệnh sẽ thuyên giảm trong hai tuần đầu, và thời gian sử dụng và điều trị thường từ 4-6 tháng tùy vào mức độ bệnh của từng người thì hiệu quả điều trị cũng sẽ khác nhau.
Còn nếu sử dụng phương pháp điều trị ngoại khoa thì áp dụng cách thức là phẫu thuật.
Nhưng chỉ đối với những đối tượng có ung bướu khá to gây mất thẩm mĩ và tình hình bệnh không hề thuyên giảm sau khi dùng thuốc, hay uống thuốc mà bệnh vẫn tái phát nhiều lần,…
Thì khi phẫu thuật sẽ cắt bỏ phần tuyết giáp bằng iod đồng vị phóng xạ, bệnh tình sẽ được giải quyết nhanh chóng và triệt để.
Điều trị theo Đông Y
Ngoài áp dụng phương pháp điều trị nội ngoại khoa ra thì hiện nay bên Đông Y cũng có nhiều bài thuốc tốt giúp điều trị bệnh một cách hiệu quả, phụ thuộc vào tình hình bệnh, mức độ bệnh, cơ địa của từng người thì có một số bài thuốc sau:
- Bài thuốc 1:
Kết hợp tật lê, tam lăng, cầu kỉ tử, bạch thước, côn bố, hải thảo, hạ khô thảo, sung úy tử, sanh địa, huyền sâm phân ra từng lượng bằng nhau.
Sau đó nghiền thành bột mịn và luyện mật thành hoàn, mỗi hoàn khoảng 10g, và chia đều để uống mỗi ngày khoảng 2-3 hoàn.
- Bài thuốc 2:
Bối mẫu lớn, mẫu lệ, hải tảo cũng phân theo lượng bằng nhau, nghiền nát thành bột mịn rồi chia uống theo ngày. Mỗi ngày hai lần, và mỗi lần uống hai chỉ giúp điều trị những bệnh basedow hay bướu cổ đơn thuần.
- Bài thuốc 3:
Sử dụng bạch thược, hương phụ khoảng 12g, hoàng kỳ từ 30-45g, sanh địa 15g, hà thủ ô 20g, hạ khô thảo 30g đem đi sắc uống theo ngày, mỗi ngày 3 lần trước khi ăn.
- Bài thuốc 4:
Thạch cao sống 100g, huyền minh phấn 12g, hậu phác 15g, chỉ thực 15g, đại hoàng 18g, tri mẫu 15g kết hợp với nhau, đem đi sắc uống mỗi ngày 3 lần trước khi ăn sẽ giúp điều trị các bệnh về ung bướu nặng hiệu quả.
- Bài thuốc 5:
Bồ công anh 60g đem đi sắc với nước thành 2 chén. Một chén sử dụng lúc còn ấm, còn một chén thì đun nóng đem xông rửa lên chỗ bệnh. Đặc beietj là bệnh mắt lồi do tuyến giáp trạng to hơn mức bình thường.
Với việc điều trị bằng phương pháp đông y thì cũng cần phải đi khám, xét nghiệm tại các trung tâm y tế hoặc bệnh viện y học để có thể được tư vấn và đưa ra bài thuốc phù hợp nhất.
5. Cách phòng tránh
Tương tự như các căn bệnh khác không chỉ riêng hội chứng cường tuyến giáp, để không phải đối mặt thì mỗi người tự ý thức bằng việc phòng tránh bệnh thì mới có thể kiểm soát được.
Thì sau đây là một số cách phòng ngừa bệnh tuyến giáp cụ thể như:
- Hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích
- Ăn uống điều độ, đầy đủ chất dinh dưỡng đặc biệt là để quản lý được quá trình chuyển hóa carbohydrate trong cơ thể.
- Luyện tập thể dục thể thao đều đặn
- Kiểm tra chức năng tuyến giáp bằng xét nghiệm thường xuyên
- Hạn chế ăn quá nhiều hoặc quá ít muối iot, các món ăn có iot
- Bổ dung tăng cường lượng calo trong cơ thể, thực phẩm nhiều đảm và an toàn để tránh tình trạng giảm cân, thiếu dinh dưỡng.
- Hạn chế các loại đồ uống lợi tiểu
- Bổ sung cho cơ thể nhiều vitamin khoáng chất, canxi, kẽm
- Hạn chế ăn những loại thực phẩm cay nóng, chiên xào
- Đảm bảo ngủ đủ giấc, điều độ
- Sử dụng những thực phẩm giúp bổ sung iot, và phòng ngừa các bệnh liên quan về tuyến giáp.
Vậy trên là những thông tin cơ bản về căn bệnh cường tuyến giáp, qua đó thì mọi người có thể hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng tránh.
Hi vọng qua bài viết này thì mọi người đã cập nhật thêm được kiến thức sức khỏe cho gia đình mình, từ đó có thể phòng ngừa cũng như phát hiện sớm bệnh để được điều trị kịp thời.
Bạn cần chú ý rằng đây chỉ là thông tin mang tính chất tham khảo. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này thì các bạn cần phải đến gặp trực tiếp bác sĩ để được tư vấn cụ thể hơn.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không nên áp dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ bác sĩ.
