Bệnh Parkinson là một sự rối loạn cấp cao ở hệ thần kinh có ảnh hưởng đến chức năng vận động và ý thức. Triệu chứng thường gặp của căn bệnh này là run chân tay, co cứng các khớp cơ, vận động khó khăn, mất thăng bằng,…
Bệnh Parkinson là gì?
Bệnh Parkinson hay còn có tên gọi khác là bệnh liệt trung. Đây là một loại bệnh thuộc hệ thần kinh do một nhóm tế bào ở não xảy ra tình trạng thoái hóa, rối loạn thần kinh tiến triển, ảnh hưởng đến chuyển động của con người.
Bệnh Parkinson không xuất hiện đột ngột mà được phát triển dần dần. Thường thì người bệnh bắt đầu với một cơn chấn động hầu như không đáng chú ý ở tay, cánh tay, bàn tay,…
Bệnh Parkinson được phát hiện ra lần đầu tiên vào năm 1817 do một bác sỹ người Anh có tên James Parkinson. Cũng chính vì thế, về sau người ta lấy tên vị bác sĩ này để làm cho tên căn bệnh liệt trung là Parkinson.
Bệnh này thường gặp ở người già, chiếm khoảng 90% số bệnh nhân ở độ tuổi 60 và qua 60. Tuy nhiên, cũng có số ít những trường hợp bắt đầu có triệu chứng từ độ tuổi 50.
Nguyên nhân
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác dẫn đến bệnh Parkinson, nhưng một số yếu tố sau có thể là nguy cơ dẫn đến căn bệnh này như:
– Đột biến gen hoặc sự thay đổi trong nhiều gen do di truyền hoặc tiếp xúc với môi trường.
– Môi trường sinh sống có chất độc hoặc một loại vi rút nào đó.
– Thiếu Dopamine (một loại chất hóa học có trong não) khi các tế bào não sản xuất Dopamine chết hoặc suy yếu.
– Nồng độ norepinephrine (chất đóng vai trò trong việc điều chỉnh hệ thống thần kinh tự chủ, kiểm soát chức năng vận động) thấp.
Triệu chứng
Thông thường, các triệu chứng bệnh Parkinson ở những người khác nhau là khác nhau. Đa phần khi mới phát bệnh những dấu hiệu có thể không được chú ý và rất mờ nhạt.
Triệu chứng ban đầu thường xuất hiện ở một bên cơ thể và dần dần trở nên tồi tệ hơn khi nó bắt đầu ảnh hưởng đến cả hai bên, làm con người cảm thấy khó chịu. Nhìn chung, bệnh Parkinson có những triệu chứng cơ bản sau.
Run chân tay
Đây là dấu hiệu khá phổ biến và chiếm đại đa số với những bệnh nhân bị bệnh Parkinson khi ngừng hoạt động. Biểu hiện rõ nhất là dấu hiệu khép rồi ra của ngón tay cái và ngón trỏ.
Tuy nhiên không phải bệnh nhân nào mắc bệnh Parkinson cũng đều bị run chân tay. Theo nghiên cứu, có đến 15% bệnh nhân Parkinson không có dấu hiệu này.
Cứng cơ
Cứng cơ ở những bệnh nhân Parkinson có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, phổ biến nhất là cơ tay chân. Những chỗ cơ khớp và túi bắp bị căng, co lại khiến các hoạt động như xoay mình, cổ,… trở nên khó khăn hơn.
Một vài trường hợp độ cứng có thể rất nghiêm trọng, gây đau đớn khó chịu. Không chỉ dừng lại ở cơ tay chân, các cơ trên mặt cũng bắt đầu dần cứng đi và gương mặt ít khi biểu lộ được cảm xúc.
Vận động khó khăn
Cụ thể là người mắc bệnh này thường chuyển động chậm, hoặc mất khả năng chuyển động tự động. Khi đi bộ, các bước chân trở nên ngắn và xáo trộn, bàn chân đặt rất lâu trên sàn nhà nhưng khó di chuyển được những bước đầu tiên.
Chớp mắt, mỉm cười và đung đưa cánh tay khi đi bộ có xu hướng suy giảm. Thậm chí mắt không thể chớp nháy, không có cứ động bất kỳ nào khi họ nói, rất khó khăn trong việc sử dụng khuy áo, đi giày, viết chữ,….
Mất thăng bằng
Đối với những người bị bệnh Parkinson thường dễ bị mất thăng bằng, dáng người xiêu vẹo,… Do đó, những động tác trở mình, đứng lên ngồi xuống hay xoay chuyển tư thế khá khó khăn.
Ngoài những biểu hiện trên, người bị bệnh Parkinson còn có thể bị mất trí nhớ, thay đổi giọng nói,…Tuy nhiên, những triệu chứng của bệnh này không ảnh hưởng đến tính mạng nếu được phát hiện và chữa trị kịp thời.
Bệnh Parkinson nếu không được chữa trị kịp thời có thể gây nên những biến chứng như trầm cảm, mất ngủ, khó nhai và nuốt thức ăn, táo bón,…
Do đó, nếu phát hiện các triệu chứng trên, người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị.
Biện pháp điều trị bệnh Parkinson tại nhà
Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson cần tuân theo các chỉ dẫn cụ thể từ bác sĩ để có các kế hoạch điều trị hiệu quả. Tuy nhiên, một số những thay đổi trong lối sống sinh hoạt hàng ngày cũng có thể giúp bạn sống chung với căn bệnh Parkinson này một cách dễ dàng hơn.
Ăn uống lành mạnh
Mặc dù không có loại thức ăn cụ thể nào chứng minh có tác dụng điều trị hiệu quả bệnh Parkinson, tuy nhiên một số loại thực phẩm có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh.
Ví dụ, bổ sung đầy đủ các thực phẩm giàu chất xơ và uống nhiều nước có thể giúp ngăn ngừa táo bón, một trong những triệu chứng phổ biến của người bệnh Parkinson.
Một chế độ ăn uống cân bằng cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết, ví dụ như axit béo omega-3 rất có lợi cho người bị bệnh Parkinson.
Tập thể dục
Tập thể dục có thể làm tăng sức mạnh cơ bắp, loại bỏ các độc tố ra ngoài cơ thể và giúp bạn bớt trầm cảm hoặc lo lắng. Ngoài ra, nó còn đem lại sự linh hoạt và cân bằng, một trong những vấn đề mà người bệnh Parkinson thường gặp phải.
Tập thể dục sẽ khiến người bệnh Parkinson đi lại dễ dàng hơn. Tuy nhiên, cố gắng tránh không di chuyển quá nhanh, luôn nhìn về phía trước và không nhìn trực tiếp xuống trong khi đi bộ.
Lưu ý đặt gót chân xuống sàn nhà đầu tiên khi đi bộ. Khi nhận thấy bản thân bị mất thăng bằng hãy dừng lại và kiểm tra lại tư thế. Tốt nhất là nên đứng thẳng.
Tránh để bị ngã
Trong các giai đoạn sau của bệnh, bạn sẽ bị ngã dễ dàng hơn. Chỉ một cú đẩy hoặc va đập nhỏ cũng có thể khiến bạn bị mất cân bằng. Để tránh những điều này, những gợi ý dưới đây có thể giúp ích cho bạn:
- Phân bổ trọng lượng cân bằng giữa hai chân
- Tránh mang vật dụng trong khi đi bộ
- Tránh đi lùi
Trong sinh hoạt hàng ngày
Với người bệnh Parkinson, một số sinh hoạt hàng ngày tưởng chừng như rất dễ dàng với người bình thường lại khiến họ gặp rất nhiều khó khăn như mặc quần áo, ăn uống, tắm rửa, viết lách,… Để khiến cho những hoạt động hàng ngày dễ dàng hơn, hãy liên hệ với các bác sĩ để được tư vấn và giúp đỡ.
