Nước là thành phần quan trọng của cơ thể con người. Cơ thể không thể làm việc mà không có nước, nó giống như việc một chiếc xe không thể chạy mà không cần xăng dầu.
Mất nước nhẹ là nguyên nhân gây ra hiện tượng mệt mỏi vào ban ngày.
Vậy, người lao động nặng nên uống nước như thế nào cho đúng trong mùa hè nắng nóng này?
Mỗi ngày cơ thể mất đi 1,5 lít nước qua đại, tiểu tiện, đổ mồ hôi, hơi thở. Khi làm việc, vận động cơ thể sẽ mất thêm nước. Vì vậy, để giữ lượng nước của cơ thể bình thường, cần phải uống nước để thay thế phần mất đi.
Nhu cầu nước của mỗi người thay đổi theo tuổi tác, nhiệt độ cơ thể, cân nặng, mức độ vận động, làm việc, thời tiết…
Lao động nặng là các dạng lao động và các thao tác thực hiện ở tư thế đứng hoặc đi lại nhiều, dịch chuyển và gia công các vật nặng trên 10 kg, tiêu hao năng lượng trên 250 kcal/giờ.
Với những người thường xuyên lao động nặng nhọc như công nhân xây dựng, bốc vác, thợ rèn….thì cơ thể dễ mất nước, tiêu hao nhiều năng lượng, cảm giác mệt mỏi, dẫn đến giảm năng suất lao động và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Trong điều kiện thời tiết nắng nóng tới 39, 40 độ hiện nay, với người bình thường hoặc lao động nhẹ nhàng thì uống lượng nước phù hợp sẽ luôn cảm thấy thoải mái và sảng khoái.
Với người lao động nặng nhọc, cơ thể bài tiết nhiều mồ hôi thì việc uống quá ít nước hoặc quá nhiều nước lại không tốt. Uống không đủ nước, chức năng của tế bào và các cơ quan sẽ rối loạn. Thận yếu đi, không đảm đương được nhiệm vụ của mình, khiến cơ thể tích lũy nhiều chất độc hại.
Những người thường xuyên uống không đủ nước da thường khô, tóc dễ gãy, mệt mỏi, đau đầu, táo bón, hình thành sỏi ở thận và túi mật.
Sau khi lao động mệt nhọc, những mao mạch máu trong đường ruột dạ dày ở trạng thái co lại, cơ bắp tập trung trong khi lao động cũng rất căng thẳng.
Nếu ngay lúc đó mà đưa một lượng nước lớn vào cơ thể thì dạ dày sẽ không hấp thụ và chuyển hoá ngay được. Nước dễ bị tích tụ trong dạ dày và đường ruột gây cảm giác khó chịu, buồn nôn và ảnh hưởng đến việc tiêu hoá.
Hơn nữa buồng tim đã rất vất vả trong khi ta lao động, nếu tăng đột ngột một lượng nước lớn trong cơ thể sẽ khiến tim phải tiếp tục làm việc nhiều hơn để điều hoà lượng nước này.
Ngược lại, nếu khi lao động nặng xong mọi người thường có thói quen uống quá nhiều nước vì cơ thể mất nước khá nhiều nhưng thói quen đó lại gây hại cho tim.
Bổ sung nước sao cho đúng?
Trong điều kiện bình thường, trong một ngày cơ thể cần khoảng 40ml nước/kg cân nặng, trung bình 2-2,5 lít nước/ngày.
Ví dụ một người nặng 60kg thì nhu cầu nước trong ngày khoảng 2,5 lít, trong đó gồm khoảng 1 lít được đưa vào cơ thể dưới các dạng nước uống như chè, cà phê, nước sinh tố…; 0,4-0,5 lít dưới dạng nước canh súp và nước trong rau xanh, trái cây; 0,6-0,7 lít trong thức ăn được chế biến như cơm, bánh mỳ, thịt, cá…; còn khoảng 0,3-0,4 lít là sản phẩm cuối cùng của các phản ứng hóa học trong cơ thể.
Nhu cầu về nước trong những ngày nóng bức, những ngày mùa đông mà có độ ẩm thấp, trong khi lao động thể lực hay tập luyện thể dục thể thao, trong tình trạng bị sốt, phụ nữ đang cho con bú tăng đáng kể so với bình thường, còn trong ngày trời lạnh nói chung sẽ phải hơi giảm.
Khi lao động, tập luyện thể lực căng thẳng trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, cơ thể có thể mất nước theo đường mồ hôi tới 30g/kg cân nặng/giờ (người cân nặng 60kg có thể ra 1,8lít mồ hôi/giờ), do đó người ta khuyến cáo, trước khi lao động hay tập luyện thể dục thể thao cơ thể phải ở trạng thái cân bằng nước.
Để đạt được điều này, các chuyên gia khuyến cáo như sau:
- Trong vòng 2 giờ trước khi vận động, uống 400-600ml nước. Trước bữa ăn khoảng 15-40 phút nên uống một ít nước, vì sau khi uống 10-15 phút, nước đã được tống khỏi dạ dày vào ruột non và thấm vào máu. Sau những bữa ăn bình thường không uống nước ngay mà để sau khoảng 30-40 phút, vì uống nhiều nước ngay sau bữa ăn sẽ pha loãng hoặc giảm hoạt tính của các men tiêu hóa thức ăn (trừ những bữa ăn có chất nhiều kích thích, ăn thức ăn khô, thức ăn nhiều mỡ).
- Trong khi lao động phải tiến hành bổ sung nước sớm cho cơ thể mà không chờ có cảm giác khát.
- Sau mỗi 15-20 phút uống khoảng 150-200ml nước. Uống nước có nhiệt độ khoảng 15-20oC sẽ tăng nhanh khả năng tiêu tháo nước qua dạ dày vào ruột và thấm vào máu.
- Khi uống nước nên uống từ từ, từng ngụm nhỏ, mỗi lần không nên quá 150-200ml.
- Khi khát nhiều người uống nước ngọt có ga được để lạnh để giải khát, tuy nhiên đó là một sai lầm gây hại cho sức khỏe.
- Các chuyên gia khuyến cáo nên uống nược lọc đóng chai hoặc tốt hơn là nước lọc từ máy lọc nước RO gia đình đảm bảo cung cấp nguồn nước tinh khiết nhất cho cơ thể.