Bệnh xơ gan là một căn bệnh nằm trong diện “tứ chứng nan y”. Đặc biệt với thói quen uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích,.. thì tỉ lệ mắc bệnh ngày càng cao hơn.
Theo thống kê của tổ chức y tế WHO tỉ lệ mắc bệnh ở Việt Nam đang ở ngưỡng rất cao, chiếm tổng 5% dân số, với số ca tử vong chiếm đến 3%.
Với con số tử vong cao như vậy nhưng nhiều người vẫn chủ quan, nên bệnh xơ gan đang trở thành một căn bệnh phổ biến hơn.
Để hiểu rõ hơn về khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị và phòng ngừa bệnh thì chúng ta hãy nên theo dõi ngay bài viết sau đây.
1/ Bệnh xơ gan là bệnh gì?
Bệnh xơ gan là quá trình gan bị tổn thương từ hệ quả của nhiều bệnh gan mãn tính khác, dẫn tới tình trạng cấu trúc gan bị thay đổi và biến dạng thành các mô sẹo.
Từ đó làm các tế bào gan bị hư hại rất nhiều, chết dần nếu không điều trị kịp thời và là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra bệnh ung thư gan.
Với lá gan của người bình thường thì nằm ở phần hạ sườn bên phải ngay dưới khung sườn, có màu nâu, mềm mặt nhẵn bóng với khối lượng trung bình từ 1,2 – 1,5 kg.
Nhưng khi bị mắc bệnh xơ gan thì bắt đầu thay đổi màu sắc từ nâu sang vàng nhạt, khối lượng gan chỉ còn lại khoảng 0,5kg, gan cứng hơn và bề mặt có nhiều nốt sần sùi do các cục u nổi lên.
2. Nguyên nhân
Bệnh xơ gan thì có rất nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng theo các chuyên gia bác sĩ cho biết thì bệnh này hình thành do một số nguyên nhân chính sau:
Lây nhiễm virus gan
Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh xơ gan, nhất là khi mắc virus viêm gan B.
Chúng xâm nhập, ấn náu, sinh sống và phát triển ngay trong lá gan, lâu dần sẽ khiến gan bị hư hại và gây ra biến chứng xơ gan.
Theo thống kê thì có khoảng 20% người nhiễm viêm gan virus đều biến chứng xơ gan nghiêm trọng.
Sử dụng rượu bia, chất kích thích
Đây là nguyên nhân gây ra xơ gan chỉ sau viêm gan virus, đây là một trong những thói quen khó bỏ hiện nay.
Khi thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích, ăn nhiều thức ăn cay nóng,… gây ảnh hường và làm mất chức năng gan.
Hiện nay có khoảng 71,7% bệnh nhân xơ gan mãn tính là do sử dụng rượu bia.
Gan nhiễm mỡ
Với tình trạng gan nhiễm mỡ là lúc mỡ tích tụ quá nhiều trong gan, dẫn đến viêm gan và hình thành các mô sẹo khiến gan bị thoái hóa và mắc bệnh xơ gan.
Ứ mật
Khi mật bị ứ đọng do viêm, tắc đường ống mật nằm ở cả ngoài và trong lá gan, sẽ làm ảnh hưởng xấu đến gan, gây tổn thương tế bào gan và dần dẫn đến tình trạng xơ gan.
Gan bị nhiễm độc
Khi gan tiếp cận với những hóa chất như: DDT, tetraclorocarbon, phosphor.. hay dùng các loại thuốc phenylbutazon, methotrexate, rifamid, isoniazid,.. một cách lạm dụng, làm gan hoạt động quá mức ảnh hưởng xấu đến chức năng gan và dẫn đến bệnh xơ gan.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân chính trên thì xơ gan còn được gây ra bởi: Ký sinh trùng sán máng, lá lách to không rõ nguyên nhân, xơ gan do xung huyết, xoe gan do mạch máu, sán lá gan,…
3. Biểu hiện – triệu chứng
Theo ý kiến của các chuyên gia bác sĩ cho biết, khi mắc bệnh xơ gan thường không có biểu hiện cụ thể. Sẽ thông qua các bệnh về gan khác, khi không được điều trị kịp thời mới gây ra biến chứng xơ gan.
Nên chúng ta có thể chia biểu hiện của bệnh xơ gan theo hai giai đoạn.
Giai đoạn đầu khi xơ gan còn bù
Giai đoạn này thì biểu hiện của bệnh thường chưa rõ ràng, điển hình như:
- Cơ thể mệt mỏi, không tập trung trong công việc và học tập
- Ăn uống không ngon miệng, chán ăn. Tình trạng này kéo dài dẫn đến sụt cân và cơ thể hao mòn, gầy gò đi nhanh chóng.
- Đầy bụng, buồn nôn, đau tức vùng bụng
- Cảm giác ngứa ngáy cơ thể, chủ yếu là vùng chân tay và lưng.
Giai đoạn bệnh trở nặng
Lúc này thì xơ gan mất bù, chức năng gan bắt đầu suy giảm nhanh chóng và người bệnh có những biểu hiện rõ ràng như:
- Cảm thấy đau ở phần xương sườn bên phải, có thể xuất hiện liên tục trong ngày hoặc không kéo dài thất thường.
- Da vàng, mắt vàng là biểu hiện cụ thể nhất
- Sưng chân, bụng chướng do lúc này gan đang bị tổn thương nặng nề để cơ thể có thể giữ muối và nước. Ban đầu thì muối và nước thừa sẽ tích tụ chuyển xuống dưới chân gây nên phù chân, lâu dần thì các chất lỏng bắt đầu thu thập lên tới bụng gây ra trướng bụng.
- Bắt đầu xuất hiện tình trạng chảy máu ở chân răng, máu mũi.
- Tinh hoàn bị teo, mất lông vùng cơ quan sinh dục, giảm ham muốn, có nguy cơ bị vô sinh.
4. Phương pháp điều trị
Ngoài điều trị bằng phương pháp y học hiện đại thì việc điều trị bằng y học cổ truyền cũng được áp dụng rất nhiều, vừa hiệu quả cao, lành tính, dễ sử dụng mà chi phí điều trị cũng không quá cao nên được rất nhiều người lựa chọn.
Nên sau đây là một số bài thuốc điều trị bệnh xơ gan bằng Đông Y và thuốc Nam hiệu quả nên tham khảo như.
Điều trị bằng Đông Y
Với những bài thuốc thảo dược từ Đông Y rất lành tính, an toàn cho người bệnh và đa số không hề gây ra tác dụng phụ. Nên mọi người có thể tham khảo một số bài thuốc sau:
- Bài thuốc 1
Nguyên liệu: Bột củ tam thất 6g, mã đề tươi 50g, cây chó đẻ tươi 300g, dùng quả dứa dại tươi 300g.
Cách dùng: Đem dứa dại, cây chó đẻ, cây mã đề sắc cùng với 2 lít nước, sắc cho đến khi chỉ còn lại khoảng 1/2 lít nước ban đầu là được.
Sau đó chi thành 3 lần để uống trong ngày, mỗi lần sử dụng thêm vào khoảng 2g bột tam thất vào cùng để dùng và sử dụng liên tục trong vòng 1 tháng, sẽ thấy hiệu quả tức thì.
- Bài thuốc 2
Nguyên liệu và cách thực hiện: Chỉ cần dùng nấm lim xanh đen đi rửa sạch, thái thành từng lát mỏng và đem sắc cùng với khoảng 2 lít nước.
Sắc cạn cho đến khi cô đặc lại còn 1,5 lít nước nấm ban đầu rồi đem sử dụng.
- Bài thuốc 3
Nguyên liệu: 100g cây gừng gió tươi
Cách dùng: Lấy nguyên thân và rễ gừng gió tươi nguyên vỏ rửa sạch, sau đó đem đi thái thành từng lát mỏng. Cho vào sắc cùng với 4 bát nước sạch, đun với lửa nhỏ cho đến khi chỉ còn 1 bát, bát này nên uống vào 10h sáng.
Tiếp tục đổ thêm 4 bát nước tương tự để sắc lần 2, cho đến khi còn 1 bát và sử dụng ở 4h chiều.
Với những bài thuốc Đông Y trên thì cũng có công dụng trong việc điều trị bệnh xơ gan, nhưng sẽ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Thể trạng mỗi người, giai đoạn bệnh khác nhau,.. nên sẽ có phác đồ điều trị khác nhau.
Điều trị bằng thuốc Nam
Ngoài những bài thuốc Đông Y, thì từ xa xưa ông bà ta đã lưu truyền một số loại bài thuốc từ cây thuốc Nam điều trị bệnh xơ gan hiệu quả, điển hình là một số loại sau:
- Cây an xoa
Đây là một loại cây thuốc Nam có khả năng điều trị các bệnh về gan, đặc biệt là xơ gan rất hiệu quả. Nên nếu muốn điều trị xơ gan thì có thể sử dụng 70g lá và thân cây an xoa, kết hợp với 30g cà gai leo đem sắc cùng với 1 lít nước.
Cho đến khi chỉ còn khoảng 400ml, đem đi sử dụng trong ngày.
- Cây cà gai leo
Cà gai leo cũng là một loại cây thuốc Nam nổi tiếng trong giới y học cổ truyền, có tác dụng điều trị các bệnh viêm gan B rất hiệu quả, thì còn có công dụng rất tốt đối với bệnh xơ gan.
Giúp bảo vệ tế bào gan, điều trị chứng vàng da cũng như tăng cường chức năng gan.
Cà gai leo có thể kết hợp với cây an xoa và làm theo hướng dẫn như ở trên.
- Cây bán chi liên
Khi bị bệnh xơ gan thì bệnh nhân thường không đào thải được các độc tố ra ngoài, nên khi sử dụng bán chi liên sẽ có tác dụng xổ tiêu, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể rất hiệu quả.
Về cách dùng có thể sử dụng 20g bán chi liên, 30g cây xạ đen, 30g cây cà gai leo. Đem nguyên liệu đi sắc cùng với 1 lít nước, sắc cạn cho đến khi còn lại 300ml đem chắt cho bệnh nhân uống.
Sử dụng liên tục trong vòng 1 tuần sẽ thấy bệnh tình chuyển biến tích cực hơn rất nhiều.
5. Cách phòng ngừa
Cho đến nay thì xơ gan là một trong những căn bệnh nguy hiểm mà y học chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Nên mỗi cá nhân nếu không muốn mắc bệnh thì nên áp dụng các biện pháp sau:
- Tiêm phòng vacxin viêm gan B, C để phòng ngừa bệnh viêm gan
- Điều trị khỏi các bệnh về đường mật hay sán lá gan
- Hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích, thuốc lá để hạn chế gan phải hoạt động quá nhiều.
- Hạn chế và thận trọng khi sử dụng các loại thuốc gây nguy hại cho gan
- Chế độ ăn uống khoa học để bảo vệ gan. Tăng cường ăn nhiều rau xanh, hoa quả, nước ép,… để mát gan. Nên hạn chế sử dụng các thực phẩm cay nóng, chiên xào khiến gan nhiễm mỡ.
- Khi thấy cơ thể có những biểu hiện không tốt như: Mệt mỏi, chán ăn, giảm cân, da vàng, đau tức hạ sường,… thì nên đi khám ngay.
- Nghỉ ngơi khoa học, tránh thức khuya để gan không hoạt động nhiều. Tăng cường tập luyện thể dục thể thao để giúp phòng ngừa bệnh tật, nâng cao sức khỏe.
Vậy trên là những thông tin mà chúng tôi chia sẻ về bệnh xơ gan, hi vọng qua bài viết này đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về bệnh, nguyên nhân, biểu hiện.
Từ đó mỗi người nên chủ động bảo vệ lá gan của mình, bằng việc phòng ngừa và điều trị bệnh một cách nghiêm túc và kịp thời.
Với những thông tin trên chỉ mang tính chất chia sẻ, nên để biết được thông tin chính xác và cụ thể thì nên đến trực tiếp cơ sở y tế, gặp bác sĩ để được tư vấn, thăm khám và đưa ra kết quả chính xác nhất.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không nên áp dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ bác sĩ.
