Bệnh u sơ tử cung là hiện tượng các khối u lành tính phát triển từ cơ tử cung. Bệnh ít gây guy hiểm đến tính mạng nhưng hậu quả mà nó ảnh hưởng đến đời sống gia đình và xã hội là vô cùng nghiêm trọng.
1. Khái niệm
Bệnh u sơ tử cung là một bệnh phổ biến ở phụ nữ, nhưng phái nữ không nên chủ quan, coi thưởng bệnh. U sơ tử cung là hiện tượng những khối u lành tính phát triển trong thành tử cung, vồn không gây nguy hiểm nếu được phát hiện và có phương pháp chữa trị kịp thời.
Tuy nhiên, bệnh có khả năng gây ra nhiều hậu quả như đau bụng, viêm nhiễm, rong kinh, khó có thai, dễ sảy thai, sinh non,…Bệnh có thể diễn biến phức tạp, gây nguy hiểm nếu các khối u xoắn, vỡ không được cứu chữa kịp thời.
Cơ thể phụ nữ có hai loại hormone chính là Progesterone và Estrogen. Quan trọng là hai loại hormone này tăng cao vào thời kỳ kinh nguyệt đến vầ phụ nữ trong giai đoạn mang thai.
Sự tăng mạnh hormone Estrogen kích thích niêm mạc tử cung, khiến cho khối u ở thành tử cung phát triển nhanh và mạnh hơn. Theo phân tích thành phần khói u thì thành phần Estrgoen có trong tế bào u xơ nhiều hơn tế bào bình thường. Chính vì vậy phụ nữ sau khi sinh đẻ có nguy cơ mắc bệnh u xở tử cung cao hơn.
2. Nguyên nhân gây bênh
Hiện nay thì nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định chính xác. Nhưng các chuyên gia cho rằng u sơ tử cung có thể do các nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây bệnh dưới đây:
Rối loạn nội tiết tố Estrogen
Khi bị hành kinh cơ thể phụ nữ sinh ra lượng hormone estrogen khá lớn, hiện tượng rối loạn nội tiết tố cùng là một trong những triệu chứng của việc kinh nguyệt không đều khiến cho tăng lượng estrogen bất thường. Kích thích các khối u lớn dần lên thành cách khối bệnh u sơ tử cung.
Do mắc bệnh thừa cân, béo phì
Người bị thừa cân, béo phì thường có lượng chất đề khàng insulin trong cơ thể giảm khiến cho sức đề kháng của cơ thể giảm. Làm giảm các chức năng của nhiều cơ quan khác như vùng đồi dưới, thận, và tuyến giáp,…
Vì rối loạn tuyến giáp có thể dẫn đến sự tăng cường hormone estrogen trong cơ thể khiến nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Vì vậy, những phụ nữ bị béo phì có khả năng mắc u sơ tử cung cao hơn.
Độ tuổi
Bệnh u sơ tử cung là một căn bệnh mà phụ nữ càng lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh càng cao. Đối với những phụ nữ trước 30 tuổi thì tỉ lệ phụ nữ mắc bệnh rơi vào khoảng 5 %. Còn đối với phụ nữ trong độ tuổi từ 30 – 40 tuổi, tỉ lệ mắc bệnh lên tới 30 % và tỉ lệ này còn lên đến 60 % đối với những phụ nữ trên 50 tuổi.
Qua nghiên cứu, độ tuổi phụ nữ mắc u sơ tử cung là trong độ tuổi trưởng thành. Thường các đối tượng nữ giới dễ mắc bệnh được liệt kê, xắp xếp tuần tự dưới dây:
- Phụ nữ sau sinh hay đang trong giai đoạn sinh nở.
- Phụ nữ độc thân.
- Phụ nữ có ít con, vô sinh hoặc hiếm muộn.
- Phụ nữ từng phá thai, nạo phá thai quá nhiều kém an toàn.
- Phụ nữ có đời sống tình dục không lành mạnh.
- Các bạn gái dậy thì sớm trước 12 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Do di truyền
Các gia đình có mẹ mắc bệnh u sơ tử cung thì sinh con có khả năng mắc bệnh cao gấp 2 lần.
Viêm loét tử cung
Nếu viêm loét tử cung hoặc viêm cổ tử cung mãn tính một thời gian dài mà không được chữa trị sẽ tác động đến vùng niêm mạc tử cung, khiến niêm mạc tử cung dày lên hình thành bệnh u sơ tử cung ở thành tử cung.
Các khối u có mày đỏ, cấu trúc mềm vì vậy khi có tác động khối u dễ bị chảy máu. Ngoài ra các khối u có khả năng phát triển nhanh chóng thành nhiều u xơ và nhân xơ.
Do mắc các bệnh phụ khoa
Một số bệnh phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cun,…gây tổn thương vùng niêm mạc tử cung, kích thích niêm mạc tăng sinh quá mức, gây hình thành bệnh.
3. Triệu chứng- dấu hiệu nhận biết bệnh
Dưới đây là danh sách các dấu hiệu u sơ tử cung phổ biến thường gặp cho tới ít gặp:
- Táo bón: điều này nghe có vẻ không liên quan nhưng lại là sự thật. Nhiều phụ nữ sau một thời gian điều trị táo bón mà không có dấu hiệu thuyên giảm thì đi khám phát hiện mắc bệnh.
- Đau vùng lưng và chân có thể là sự nén của dây thần kinh của cơ quan chứa khối u. Đau bụng nghiêm trọng có thể là do kích thước khôi u quá lớn, không nhận đủ máu cung cấp dẫn đến sự thoái hóa của bệnh u sơ tử cung.
- Đau bụng từ âm ỉ đến dữ dội khi kỳ kinh nguyệt đến.
- Sưng chân là một dấu hiệu hiếm hoi khi mắc bệnh, nhưng nó là do các mạch bạch huyết ở chân bị chèn ép. Khi hiện tượng này xảy ra, bạch huyết tích tụ trong các mô chân gây phù nề, đi kèm với hiện tượng đau.
- Thường xuyên đi tiểu nhiều, mắc tiểu.
- Có cảm giác đau và khó chịu khi quan hệ tình dục.
- Chảy máu kinh nguyệt nặng, đe dạo thiếu máu khiến cho người mắc bệnh xanh xao, mệt mỏi.
- Căng tức, sưng vùng bụng dưới.
- Chảy máu âm đạo: Chảy máu âm đạo là một nguyên nhân dẫn tới tình trạng phụ nữ mất máu, xanh xao, suy nhược cơ thể, mệt mỏi, khó chịu. Hầu hết phụ nữ phụ bị bệnh u sơ tử cung thường chảy máu âm đạo mà có thể liên quan đến kinh nguyệt hay trước khi đến kỳ kinh nguyệt.
4. Phương pháp điều trị
Theo y học cổ truyền, nguyên nhân gây bệnh u sơ tử cung là do khí huyết ngưng trệ ở hai mạch xung và mạch nhâm gây lên. Đối với những khối u lớn, có những triệu chứng chèn ép và phát triển nhanh, cần tiến hành phẫu thuật cắt bỏ.
Tuy nhiên đối với những khối u nhỏ, phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh hoặc đang trong giai đoạn sinh đẻ, không có biểu hiện rõ ràng, có thể tiến hành điều trị bằng các bài thuốc đông y và nam y. Nguyên tắc của phương pháp điều trị là nhuyễn kiên, hoạt huyết, hành khí, tiêu tích.
Y học cổ truyền điều trị căn bệnh bệnh u sơ tử cung bằng nhiều phương pháp khác nhau như sử dụng thuốc uống, xông, bôi đắp bên ngoài, châm cứu, xoa bóp và sử dụng các loại thảo dược thiện tính. Dưới đây là một số bào thuốc đông và nam y cho bạn tham khảo.
-
Đông y
Thành phần: 20g xuyên sơn giáp, 10g bạch chỉ, 10g quy vĩ, 30g tiêu hồi, 10g xích thược và 30g lá ngải cứu tươi.
Cách dùng: Đem tất cả các dược liệu trên vào một túi vải có kích thước dài khoảng 20cm rông khoảng 15cm. Sau đó đặt túi thuốc lên bụng, bên trên túi thuốc đặt chai nước nóng lăn liên tục lên túi thuốc. Mỗi ngày thực hiện 1 lần, mỗi lần làm trong tầm 20 đến 30 phút. Thực hiện liên tục trong vòng một tháng. Phương pháp này có tác dụng tiêu các khối u lành tính và ác tính mới hình thành, giảm nhanh chóng các khối u.
-
Nam y
Thành phần: quả kim anh tử 500g, hoàng kỳ 500g.
Cách dùng: Dùng 800 ml nước sạch đun hỗn hợp nguyên liệu trên trong vòng nửa giờ. Tiếp tục đun nhỏ lửa như vậy thêm lần cho thuốc ngấm, cô đặc thành cao. Dùng cao này để uống với nước ấm 3 lần/ ngày, mỗi lần uống khoảng 30 đến 50 gram. Bài thuốc có tác dụng bổ trung, lợi khí, bổ thận, thích hợp dùng với phụ nữ bị u sơ tử cung.
5. Cách phòng ngừa bệnh
Tăng cường luyện tập thể dục thể thao
Việc có một chế độ tập thể thao hợp lý để nâng cao thể chất, tăng cường sức đề kháng và khả năng miễn dịch của cơ thể. Cụ thể , việc luyện tập thể dục từ 3 tiếng đồng hồ trở lên mỗi tuần có thể giúp cơ thể giảm nguy cơ mắc các bệnh ở phụ nữ lên tới 30 – 40 %.
Kiểm soát cân nặng
Điều này giúp bạn tránh tình trạng béo phì, theo nghiên cứu khả năng phát triển bệnh thường xuất hiện ở phụ nữ thừa cân hoặc bép phì. Cụ thể, thừa cân có khả năng làm tăng 10 đến 20 % nguy cơ u sơ tử cung.
Còn so những người có chỉ số BMI bình thường với những phụ nữ thừa cân có nguy cơ mắc bệnh u sơ tử cung cao gấp 2 lần.
Tiến hành nghỉ ngơi đầy đủ, hợp lý, đặc biệt chú ý tư thế lúc đi ngủ, nên dùng gối kê cao phần hông hay chân.
Sử dụng các loại thực phẩm tốt cho cơ thể
Nên ăn nhiều các loại thực phẩm như: cá, trái cây, rau xanh, sữa các thực phẩm từ sữa, nghệ và các loại thịt trắng,…Đặc biệt nên uống trà xanh hoặc chiết xuất từ trà xanh. Một sô nghiên cứu chứng minh trà xanh có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của u sơ tử cung.
Những người mắc các bệnh như viêm phế quản mãn tính, tiêu chảy cũng ảnh hưởng đến tình trạng bệnh người bệnh, nên sớm chữa trị các bệnh này triệt để để tránh gây ảnh hưởng đến việc điều trị bệnh u xở tử cung.
Chú ý đến những dấu hiệu bất thường của cơ thể
Nếu xuất hiện dấu hiệu chảy máu nhiều, phải chú ý đến tình chứng thiếu máu.
Tránh ngồi xổm hoặc đứng quá lâu. Không nên mang vác đồ nặng lao động quá sức sau khi sinh nở.
Không sử dụng các loại thực phẩm có chất kích thích
Kiêng các thực phẩm có chứa các chất kích thích, nước ngọt, nước có ga, chocolate, caffeine, thuốc lá và các thực phẩm có chứa nhiều chất béo từ động vật, đồ ăn nhanh,…
Việc mang thai và sinh để có tác dụng tích cực chống lại sự phát triển bệnh u sơ tử cung. Theo một số trường hợp thực tế thì phụ nữ mang thai giúp làm giảm kích thước khối u.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện và điều trị kịp thời bệnh khi bệnh còn chưa nặng thì ảnh hưởng về sau không đáng lo ngại, tỉ lệ biến chứng ung thư cũng ít hơn.
Nếu bạn có nhiều dấu hiệu nghi ngờ nhưng không chắc chắn thì nên đi khám sớm vì nhiều triệu chứng của các bệnh viêm nhiễm phụ khoa có khả năng nhầm lẫn với nhau. Bạn cần tới các cơ sở y tế và các bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và chữa trị chính xác.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không nên áp dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ bác sĩ.
